Pancreasinsufficiëntie

Het exocriene deel van de alvleesklier speelt een belangrijke rol bij de vertering van voedsel. Het scheidt spijsverteringsenzymen af die het verteringsproces in de dunne darm ondersteunen (Smeets, et al., 1998). Dit is een belangrijke stap voor de vertering van LCT’s. Bij verschillende ziekten kan de exocriene rol van de alvleesklier worden verstoord. Dit kan bijvoorbeeld optreden bij acute en chronische pancreatitis.

‍

De primaire interventie bij pancreasinsufficiëntie is enzymvervangingstherapie. Aangezien MCT’s echter geen pancreasenzymen nodig hebben voor de spijsvertering, is het logisch om ze te beschouwen als een bron van aanvullende calorieën bij deze patiënten (Symersky, Vu, & Frolich, 2002). Een bijkomend potentieel voordeel is aangetoond met een klein onderzoek met 8 patiënten met chronische pancreatitis. Het bleek dat de consumptie van een elementaire formulering met MCT’s (69% van het vetgehalte) gedurende 10 weken, 3 keer per dag, leidde tot een significante vermindering van postprandiale buikpijn en minimale verhogingen van CCK-spiegels (Shea, Bishop, & Parker, 2003).

Chyluslekkage

‍Chylus is een vloeistof die voornamelijk bestaat uit LCT’s met chylomicronen en lymfevocht. Chylus ontstaat in de dunne darm, waar de chylomicronen worden gevormd en opgenomen in het lymfestelsel. In een normale situatie passeert chylus het lymfestelsel en komt het in de veneuze circulatie via het thoracale kanaal. Een obstructie of verwonding van het lymfestelsel kan resulteren in een chyluslekkage in de pleurale, pericardiale of peritoneale ruimte. De meest voorkomende oorzaken van chyluslekkage zijn neoplasie, infecties, bestraling, chirurgische ingrepen en trauma. ​

‍

Hoewel chyluslekkage niet vaak voorkomt, is het ook niet zeldzaam. In het geval van een operatie is de totale incidentie 1-4%, afhankelijk van het type operatie (Smoke & DeLegge, 2008). Een chyluslekkage kan zich op verschillende manieren manifesteren. De meest voorkomende zijn chylothorax in de borstholte, als een chyloperitoneum in de buik, of als een chylopericardium rond het hart. Behandelingsopties voor een chyluslekkage zijn drainage, farmacologische behandeling (bijv. octreotide), direct chirurgisch herstel en voedingsinterventie. De belangrijkste doelen bij de voedingsinterventie van chyluslekkage zijn: het verminderen van de productie en de stroom van chylus, het aanvullen van vocht- en elektrolyten en het voorkomen van ondervoeding. De optie voor voedingsinterventie is het gebruik van een vetarm oraal dieet in combinatie met MCT-olie (voorkom te veel LCT’s) (McCray & Parrish, 2011).

‍

De MCT-strategie wordt vaak gebruikt in het geval van chyluslekkage. Zoals vermeld, hoeven MCT’s niet via het lymfesysteem te worden getransporteerd en dienen ze daarom als alternatieve vetbron voor patiënten met chyluslekkage. Ondanks dat MCT’s het lymfesysteem niet nodig hebben, kan een zeer hoog MCT-bevattend dieet alsnog leiden tot enige aanwezigheid van middellange vetzuren in de lymfevloeistof (Jensen, Mascioli, & Meyer, 1989). Kokosolie mag niet worden gebruikt bij de behandeling van chyluslekkage vanwege de grote hoeveelheid LCT’s die in de olie aanwezig zijn (McCray & Parrish, 2011). Net als bij de andere aandoeningen heeft de patiënt na >2-3 weken een bron van essentiële vetzuren nodig en hoogstwaarschijnlijk ook aanvullende in vet oplosbare vitaminen. Het is belangrijk om patiënten met chyluslekkage te controleren op hun voedingsstatus. Door de verscheidenheid aan lekken en onderliggende omstandigheden is er geen algemene richtlijn mogelijk.

‍

Vanwege de grote verscheidenheid aan gevallen is het erg ingewikkeld om prospectief het effect van MCT-oliën te bestuderen bij patiënten met chyluslekkage.

‍

Het meeste bewijs is gegenereerd met behulp van retrospectieve gegevens en casusrapporten. In een retrospectief onderzoek van 245 patiënten die pancreatoduodenectomie of totale pancreatectomie ondergingen, werden 40 patiënten die een chyluslekkage ontwikkelden op een MCT-bevattende enterale formulering geplaatst totdat ze in staat waren om over te schakelen naar een vetvrij dieet met orale MCT-suppletie. Alle patiënten ervoeren een afname van de chylus-output, zonder dat chirurgische interventie of parenterale voeding nodig was (Abu Hilal, Layfield, & Di Fabio, 2013).

‍

Een ander onderzoek keek retrospectief naar de werkzaamheid van MCT-suppletie bij een zuigelingenpopulatie die chylothorax ontwikkelde na een hartoperatie. Er werd geconcludeerd dat MCT effectief was bij 71% van de patiënten (17 van de 24) (Biewer, et al., 2010).

‍

In een recente casestudie werd een te vroeg geboren baby (33 weken) met een refractory congenital chylothorax behandeld met octreotide en gevoed met lokaal beschikbare magere melk verrijkt met MCT-olie. De auteurs concludeerden dat magere melk verrijkt met MCT-olie een goedkoop en veilig alternatief is (Sahoo, Mangla, Sethi, & Thukral, 2018). Een nadeel bij het voeden van een zuigeling met chylothorax is de discontinuïteit van de borstvoeding. In een recent onderzoek werd gemodificeerde moedermelk verrijkt met MCT-olie (n=13), vergeleken met een normale MCT-bevattende formule (n=10). De moedermelk werd gecentrifugeerd om het vet (voornamelijk LCT’s) te verwijderen, en daarna verrijkt met MCT-olie. De auteurs concludeerden dat het voeden van de zuigelingen met deze gemodificeerde moedermelk efficiënt en onschadelijk is bij chylothoraxpatiënten na een hartoperatie. Dit protocol zorgt ervoor dat patiënten de voordelen (bijvoorbeeld immunologische eigenschappen) van moedermelk kunnen blijven krijgen (Neumann, Springer, Nieschke, Kostelka, & Dahnert, 2020). Een retrospectief onderzoek in Oostenrijk met 34 patiënten toonde ook aan dat een conservatieve therapiebenadering met behulp van de juiste voedingsstrategie (inclusief MCT’s) en medicijnen bij de meeste patiënten succesvol is (Hermon, et al., 2019).